ОПЕК+ мұнай бағасының арзандап, квоталық шектеулер бойынша келісімнің сақталмағанына Қазақстанды кінәлі деп тапты, деп хабарлайды kaztoday.kz.
Бізге бір апта уақыт беріліп отыр. 15 сәуір күні жаңа Энергетика министрі Ерлан Ақкенженов квоталық шектеулерден асып кеткен көлем бойынша компенсациялық график ұсынуы тиіс.
Бір қызығы біздің мұнай өндірісін қалай шектейтініміз белгісіз. Себебі, Қазақстанның ең ірі мұнай өндірушісі «Теңізшевройл» АҚШ алпауыты Chevron корпорациясына қарайды. ТШО мұнай өндірісін ұлғайту үшін Теңіз кешеніне қомақты инвестиция салып, былтырдан бастап жоба аясында көбірек мұнай шығара бастады. Енді оны шектеу технологиялық тұрғыдан мүмкін емес. Сол себепті ТШО бұған дейін Энергетика министрі болған Алмасадам Сатқалиевтің өндірісті шектеу бойынша талаптарын орындаудан бас тартқан еді.
Қазақстан ОПЕК+ отырыстарында белгіленген квоталармен келісіп, «иә» деп бас шұлғып, ешкіммен дауласпай тыныш жүрсе де, іс жүзінде өндірісті шектеу көрсеткішін мүлде орындамады. ОПЕК+ министрлер комитетінің мониторингі өткізетін соңғы отырыста аталған факт бойынша баяндама жасалғанда ұйым төрағасы, Сауд Арабиясының мұнай министрі Абдель Азиз бин Салман өз ашуын жасыра алмаған.
«Сатқалиевтің Атом энергетикасы бойынша агенттікке сұранып, ауысып кеткені содан. Шеврон өндірісті қысқарту бойынша Сатқалиев ұсыныстарын құлағына да қыстырған жоқ, ал ОПЕК отырыстарында осы үшін қайта-қайта сөз ести беруге намыстанып кетті. Енді жаңа Энергетика министрі Ерлан Ақкенженовтің жүйкесі жұқаратын болады. Арабтар дауысын жуандатып, Қазақстанға зілді дауыспен сөйлей бастамақ», — дейді, DALA INSIDE дереккөзі.
ОПЕК+ квотасына сәйкес Қазақстандағы мұнай өндіру көлемі тәулігіне 1,468 миллион баррельден аспауы керек. Қазақстан бұл шектеуді сақтамай келеді. Мысалы, биыл наурыз айында еліміз тәулігіне 2,17 миллион баррель мұнай өндірді. ОПЕК+ бізден 2024 жылдың басынан бері артық өндіріліп қойылған мұнай көлемін енді қалай өтейтінімізді білгісі келеді. Ол үшін Қазақстан бірнеше ай бойы тәулігіне 1 миллион баррель шамасында ғана мұнай шығаруы тиіс. Демек кеніштерден жоғарғы қысыммен атқылап жатқан мұнайды тоқтату қажет. Ал оның салдары біз үшін ауыр болары сөзсіз.
Еліміз картельмен тәжікелескісі келмейді. Есікті тарс жауып шығып кететіндей қуатымыз да жоқ. Және АҚШ президенті Дональд Трамп бастаған әлемдік сауда соғысының салдарынан мұнай бағасы күрт арзандап, бүгін Brent барреліне берілетін фьючерстер 64 долларға дейін құлдырады.
Бұл жағдайда ОПЕК+ квоталарды одан сайын қыса бастауы да ғажап емес. Ондай сценарий орын алса, қазіргі шектеулерді сақтай алмай отырған Қазақстан мүлде ауыр жағдайда қалады.
Фото: Курсив
