“Мал шаруашылығын дамыту” соттың айыптау үкімімен аяқталды, деп хабарлайды Kaztoday.kz.
Сарыағаш қаласының тұрғыны, 38 жастағы Уткиралы АБЫЛАЕВ ерекше ұйымдастырушылық қабілеттерін көрсеткен. Ол 2019 жылдан 2022 жылға дейін ауылдастарына асыл тұқымды мал басын көбейту үшін мемлекеттік субсидияларды рәсімдеп, алуға жаппай «көмектескен».
Алайда оның алғашқы үш клиенті – фермерлер кейіннен сиыр мен жылқы өсіруді жоспарламағандарын ашық мойындаған. Олар тек «Аграрлық компанияның» 6%-дық жеңілдетілген несиесін алып, қаражатты басқа мақсаттарға жұмсамақ болған. Бірақ субсидия алуға арналған құжаттарды қалай дұрыс рәсімдеу керектігін білмеген.
Міне, осындай кезде оларға Уткиралы АБЫЛАЕВ «кеңесші» ретінде көмекке келген. Алдымен үміткерлерде бастапқы капитал болуы керек еді. Әбылаевтың ұсынысы бойынша олар бірінші деңгейдегі банктерге жылжымайтын мүліктерін кепілге қойған. Бұл «ақ» операцияның аяқталуы еді, әрі қарай тергеу «алаяқтық» және «ақпаратты заңсыз өзгерту» деп бағалаған істер басталған.
Әсіресе, үміткерлер Уткиралы АБЫЛАЕВтың көмегімен асыл тұқымды мал сатып алу жоспары туралы жобалар дайындап, сиыр қоралар, жылқы базалары мен жайылымдар бар екенін растайтын фотоларды ұсынған. Бұл фотолардың көбі интернеттен алынған болып шықты.
Әрине, Уткиралы АБЫЛАЕВ қаншалықты тапқыр болса да, бюджеттен қаржыландыруды жауапты тұлғалардың қолдауынсыз ала алмас еді. Алаяқтарға мұндай қолдауды ветеринарлық бақылау бөлімінің басшысы Сабит Смайылқұлов көрсеткен. Ол құжаттарға қол қойып, шаруашылықтарда мал басының көбейгенін растаған.
Ratel.kz дерегінше, Алғашқы үш клиентіне субсидия рәсімдеудің схемасын жасап көрген Уткиралы АБЫЛАЕВ өзінің «бизнесін» одан әрі кеңейтуге мүмкіндік бар екенін түсінді. Ол шын мәнінде мал басын көбейтуді көздеген фермерлерді де осы схемаға тартып, қаржыны өздеріне қалдырып, фермерлерді қарызға батырып отырған.
Олардың әрекеттерінен мемлекетке айтарлықтай зиян келді. 2023 жылы басталған тергеу мәліметі бойынша, Түркістан облысының ауыл шаруашылығы басқармасына 29 552 509 теңге, ал мемлекеттің 100% қатысуындағы «Аграрлық несие корпорациясына» 292 080 000 теңге шығын келген. Сонымен қатар, шамамен он шаруа қожалығы 200 млн теңге көлемінде шығын шеккен.
Уткиралы АБЫЛАЕВ пен оның үш сыбайласына аса ірі көлемдегі алаяқтық бойынша қылмыстық іс қозғалды (ҚР ҚК 190-бабы, 2-бөлігі, 3-тармағы және 4-бөлігі, 2-тармағы). Ал ветеринарлық инспекцияның мемлекеттік қызметкері Сабит Смайылқұловқа ақпаратты заңсыз жою немесе өзгерту (ҚР ҚК 206-бабы, 3-бөлігі, 2-тармағы) және заңсыз сыйақы алу (ҚР ҚК 247-бабы, 1-бөлігі) бойынша айып тағылды.
Сотта олар кінәларын толық мойындап, шығынның бір бөлігін өтеген. Шымкент қаласының ауданаралық қылмыстық сотының үкімімен бұл алаяқтықты ұйымдастырушы Уткиралы АБЫЛАЕВ алты жылға бас бостандығынан айырылды. Оның сыбайластарына үш жарым жылдан бес жылға дейін бас бостандығынан айыру жазасы тағайындалды. Үкім әлі заңды күшіне енген жоқ.
Фото: eldala.kz.